Als jongste van elf in een orthodox-joodse familie werd ze, naar eigen zeggen, in 1904 atheïste onder invloed van de moderne denkers en biologische wetenschap. Ze studeerde Duits, filosofie, psychologie en geschiedenis. Edith werd assistente bij de Duitse filosoof Edmund Husserl, die haar in contact bracht met het christelijk geloof. Ook hij was van geboorte joods, maar liet zich dopen. De kennismaking met teksten van de heilige Theresia van Ávila betekende een keerpunt in haar leven.
Woelige tijden
Edith bekeerde zich tot het katholicisme en liet zich in 1922 dopen. Ze begon les te geven op een meisjesschool. Onder het nazisme werd ze echter al vrij vroeg geconfronteerd met het antisemitische bewind van Adolf Hitler. Geclassificeerd als "Jude" viel Edith Stein onder het "Berufsverbot" en moest ze haar baan opgeven. In een brief aan paus Pius XI vroeg ze hem om het nationaalsocialisme uitdrukkelijk te veroordelen. “Zij die niet spreken, dragen mee de verantwoordelijkheid.”, zei Edith Stein in die context.
KarmelietesIn 1934 trad ze binnen bij de orde van de ongeschoeide karmelietessen in Keulen en nam ze de kloosternaam Teresa Benedicta van het Kruis aan. Twee jaar later liet ook haar zus Rosa zich dopen. Edith Stein ging in 1938 naar een karmelietessenklooster in het Nederlandse Echt in een poging zo aan de vervolging te ontsnappen. Een jaar later volgde ook haar zus Rosa.
Onder Duitse bezetting werden beiden in 1942 opgepakt door de Gestapo tijdens een razzia over heel Nederland om alle niet-arische katholieken te arresteren op bevel van Hitler. Dit was het antwoord op de publieke verklaring van de Nederlandse bisschoppen die de praktijken van de nazi’s veroordeelden. Via kamp Westerbork werden Edith en haar zus Rosa naar Auschwitz gedeporteerd. Op 9 augustus, werden de twee zusters in een gaskamer van het concentratiekamp gedood.
In 1998 werd Teresa Benedicta van het Kruis door paus Johannes Paulus II heiligverklaard. Ze is samen met Catharina van Siena en Birgitta van Zweden beschermheilige van Europa.
InspiratiebronDe heilige Teresa Benedicta van het Kruis kan ook vandaag ons geloof mee inkleuren. Ze blijft voor alles een herinnering aan wellicht de grootste schandvlek van de twintigste eeuw in Europa. Als patroonheilige van Europa blijft ze een waarschuwing tegen elke heropflakkering van denkpatronen uit dit gruwelijke verleden. Elke vorm van vooroordeel tegen een bevolkingsgroep louter omwille van wie ze zijn, is en blijft onmenselijk, en een vernedering van het gezond verstand en het oprecht geweten.
Maar Teresa Benedicta van het Kruis is zoveel meer dan de vervolging die ze heeft doorgemaakt. Haar bijna mystieke verbondenheid met God in gebed kan ons blijvend inspireren. “Leg al je zorgen over de toekomst in vertrouwen in Gods handen. Laat je leiden door God.”, geeft ze ons als raad mee.
Laten we afsluiten met een gebed van de heilige Teresa Benedicta van het Kruis.
“Vervul mijn geest met vreugde, moed en sterkte om U te dienen. Wek uw liefde in mij en ga met mij het pad dat voor mij ligt. Ik kan niet ver vooruit kijken, maar aan de horizon aangekomen, zal ik mijn nieuwe uitdagingen met vrede aannemen.”