Jezus volgen, doe je niet ondoordacht. Het betreft geen onbewust automatisme. Je geloof hoort te leven, met je mee te groeien en deel uit te maken van iedere dag. God is geen bijkomstigheid en Hij kan ook niet herleid worden daartoe. Jezus hekelt de lauwheid en de hypocrisie die Hij waarneemt om zich heen. Die twee relativerende tendensen zijn overigens van alle tijden.
- Voor de lezingen van deze zondag: klik hier.
Vreemde vergelijkingen
Wie een toren wil bouwen, zo redeneert Jezus, moet eerst een grondige begroting opmaken, zodat hij niet met een halve toren blijft zitten omdat het geld plots op is. Want de mensen zouden de ambitieuze bouwheer daar voor uitlachen. (Lucas 14, 28-30) Het doet me spontaan denken aan een andere gelijkenis over huizenbouw: bouw je huis niet op los zand, maar kies een harde rots als ondergrond. (Matteüs 7, 24-27)
Een eerder merkwaardig voorbeeld is de volgende gelijkenis: als koning trek je beter niet ten strijde voordat je de situatie strategisch goed hebt overwogen. Wanneer je leger half zo groot is als dat van de tegenstander, dan moet je er absoluut zeker van zijn dat jouw troepen sterker zijn, anders kan je maar beter gunstige vredesvoorwaarden onderhandelen. (Lucas 14, 31-32)
Waarom geeft Jezus juist een oorlog als voorbeeld om iets goed te doen? Het antwoord blijf ik schuldig. Jezus leeft in een land dat lijdt onder een lange reeks van overheersingen, op dat moment van de Romeinen.
Gezond verstand
In beide gevallen zit er iets theatraals verscholen in de intentie, maar faalt men grandioos in de uitvoering als men zich niet goed heeft voorbereid. Jezus blijkt veel belang te hechten aan de uitdrukking van ons geloof in concrete daden. Onze daden moeten overeenstemmen met de kern van ons geloof en dus beredeneerd zijn. Weloverwogen dus.
Er klinken twee redeneringen van het gezond verstand. Wat Jezus zegt, is inderdaad logisch en verstandig. We hebben niets aan een halve toren of aan een verloren strijd. De parallel gaat op: we kunnen beter niet halfslachtig aan onze keuze beginnen om ons tot God te bekeren. Met andere woorden: laat ons zorgen dat we met kennis en inzicht geloven in God.
Bewuste keuze
Wanneer we ervoor kiezen om Jezus te volgen, dan moeten we de logische consequenties van onze keuze goed overwegen. Het heeft weinig zin om Jezus onbezonnen te volgen. Geloven in Jezus vertrekt uit innerlijke rust en uit bescheidenheid. En het betekent dat we bewust zijn voorbeeld willen volgen in ons spreken en denken, ons doen en laten.
Tegelijk kunnen we ons nooit volledig voorbereiden op wat er volgt na ons antwoord op Gods roeping. Onze kennis moet vaak het onderspit delven tegen Gods Wijsheid. “Armzalig is het denken van sterfelijke mensen, wisselvallig zijn onze overwegingen.” (Wijsheid 9, 14) Wij kennen Gods diepste bedoelingen in de verste verte niet. (Wijsheid 9, 13)
Helemaal onwetend zijn we gelukkig evenmin. God heeft ons immers verstand gegeven en zintuigen waarlangs we God kunnen zoeken. Bovendien schenkt Hij ons zijn wijsheid langs de heilige Geest. (Wijsheid 9, 17) Hoe dan ook: ons gezond verstand volstaat zeker om te begrijpen dat Jezus volgen geen los of onbelangrijk engagement inhoudt.
Keuze met gevolgen
In de verzen na de lezing van deze zondag uit Lucas krijgen we nog twee aanvullende wenken van Jezus zelf: Hij verduidelijkt zijn vergelijkingen, zodat we de essentie zeker niet misvatten. Om Hem te volgen, moeten we ons losmaken van bezit. (Lucas 14, 33) Dat is in de eerste plaats een kwestie van prioriteiten. Volgeling worden van Jezus is een levensbrede keuze: het omvat ons hele bestaan en mag niet verstoord of opzijgeschoven worden door andere belangen, waarvoor we ons geloof opzij zouden schuiven. Niet zoals de Farizeeën dus: niet belust op aanzien en macht, niet gericht op inhoudsloze uiterlijkheden. (Lucas 13, 11-17) En niet zoals rijken die vooral bekommerd zijn om het behoud van hun rijkdom, of de uitbreiding ervan.
Bovendien waarschuwt Hij ons dat we niet mogen worden als flets zout dat zijn smaak is verloren. (Lucas 14, 34) Onze keuze is een levenslange keuze, een blijvend engagement waar we elke dag aan werken.
De lat ligt eigenlijk best hoog. Toch is wat Jezus van ons vraagt helemaal niet onbereikbaar, niet onmogelijk. En wat ontvangen wij niet allemaal van Hem? Het leven wordt zoveel mooier wanneer we God bewust en dankbaar toelaten in ons bestaan...